Buikpijn kind

Volgorde triage

  1. ABCDE-veilig?
  2. Ingangsklacht en hulpvraag
    • Wat is de klacht of het probleem?
    • Wat wilt u dat er gebeurt?
    • Bent u ongerust?
    • Heb ik goed begrepen dat?
  3. Urgentie
    • Let op alarmsignalen
      • tweede keer contact
      • hevige pijn, angst of onrust
      • snelle verslechtering van de conditie
      • niet-pluisgevoel
  4. Vervolgactie
    • U0 Uitval vitale functies (direct)
    • U1 Levensbedreigend (direct)
    • U2 Spoed (binnen 1 uur)
    • U3 Dringend (binnen enkele uren)
    • U4 Niet dringend (binnen 24 uur)
    • U5 Advies
  5. Afsluiten
    • Kunt u verder met dit advies?
    • Bent u geholpen??

                                                                                                                                                                                                                                                                                      

Inclusief maagklachten. Pijn in de buik bij een kind (tot puberteit) kan een andere oorzaak hebben. Hoe is de buikpijn ontstaan? Wanneer is het begonnen?

Vragen

  • Hoe is de kleur van de huid?
    1. u1
  • Hoe ziek is het kind? Te merken aan het gedrag, drinken, apathie.
    1. u3
    2. u2
  • Kunt u vertellen hoe erg de buikpijn is (pijnladder)?
    1. u3
    2. u2
  • Zit er bloed in of aan de ontlasting of is er rectaal bloedverlies zonder ontlasting?
    1. u3
    2. u2
  • Is er pijn in of aan de balzak?
    1. u2
  • Wat ziet u in de lies? Wat voelt u in de lies?
    1. u4
    2. u2
  • Geeft het kind over? Hoe vaak? Wanneer is het begonnen?
    1. u3
  • Is er koorts? Hoe hoog?
    1. u3
  • Hoe klinkt het huilen van uw kind? Is het kind nog wel te troosten? Is dit eerder voorgekomen?

    1. u3
  • Drinkt en plast het kind opvallend veel? Hoe lang al?
    1. u3

Triagecriteria

u1 Levensbedreigend

Kleur: grauw en ernstig
zieke indruk kind

Naar het oordeel van de triagist! Hoe ziek is het kind? De duur van het ziek zijn zegt niets over de ernst.

  • Ernstig ziek: blauwe lippen, versnelde ademfrequentie, verminderd bewustzijn, niet reageren op omgeving, niet meer mobiel, verminderde/geen spierspanning, kreunende ademhaling, jengelend huilen en/of ontroostbaar huilen.
  • Ziek: onvoldoende drinken, bleek, hangerig en/of gedraagt zich anders.

u2 Spoed

  • Hevige buikpijn
  • Hevig rectaal bloedverlies
  • Ernstig
    zieke indruk kind

    Naar het oordeel van de triagist! Hoe ziek is het kind? De duur van het ziek zijn zegt niets over de ernst.

    • Ernstig ziek: blauwe lippen, versnelde ademfrequentie, verminderd bewustzijn, niet reageren op omgeving, niet meer mobiel, verminderde/geen spierspanning, kreunende ademhaling, jengelend huilen en/of ontroostbaar huilen.
    • Ziek: onvoldoende drinken, bleek, hangerig en/of gedraagt zich anders.
  • Pijn testis (zonder trauma)
  • Zwelling lies baby en klachten
  • Vermoeden liesbreuk en klachten

u3 Dringend

  • Aanhoudend braken

    Aanhoudend braken is continu braken en langer dan enkele uren niets binnen kunnen houden.

  • Rectaal bloedverlies

    Verlies van helderrood bloed via het rectum, al dan niet met buikklachten. 'Hevig' is puur bloed (meer dan een kopje), ook zonder ontlasting. 'Gering' is enkele druppels bloed bij de ontlasting.

     

  • Koorts (vermoedelijk)
  • Zieke indruk kind

    Naar het oordeel van de triagist! Hoe ziek is het kind? De duur van het ziek zijn zegt niets over de ernst.

    • Ernstig ziek: blauwe lippen, versnelde ademfrequentie, verminderd bewustzijn, niet reageren op omgeving, niet meer mobiel, verminderde/geen spierspanning, kreunende ademhaling, jengelend huilen en/of ontroostbaar huilen.
    • Ziek: onvoldoende drinken, bleek, hangerig en/of gedraagt zich anders.
  • Pijn testis (door trauma)
  • Veel drinken en veel plassen

u4 Niet dringend

  • Zwelling lies baby
  • Vermoeden liesbreuk

Advies

Buikpijn

Neem de temperatuur op. Niet eten of drinken. Vang de urine op. Koorts bij buikpijn is een reden voor een consult.

  1. u1
  2. u2
  3. u3
  4. u4

Pijnstilling

Zie hoofdstuk Pijnbeoordeling en pijnbestrijding.

Contactadvies

Contact opnemen bij verslechtering of nieuwe klachten. Anders de volgende werkdag contact met de eigen huisarts. Neem contact op bij koorts.

  1. u5

Achtergrondinformatie

Buikpijn

Buikpijn is een veelgehoorde klacht van kinderen. Buikpijn kan een andere oorzaak hebben: keelontsteking of oorontsteking. Zuigelingen en jonge kinderen behoren tot risicogroepen. De ernst van pijn in de buik en de mogelijke oorzaak zijn bij een kind (tot de puberteit) zo moeilijk in te schatten dat het bijna altijd leidt tot een beoordeling door de arts. 

Appendicitis

Appendicitis in het klassieke geval ontstaat er pijn boven of midden in de bovenbuik die later afzakt naar rechtsonder. Gaat gepaard met misselijkheid en soms met braken. De temperatuur is licht verhoogd. Komt vooral voor onder tieners en adolescenten. Minder vaak bij jonge kinderen; de diagnose is lastig, net als bij zwangeren en ouderen.

Darmkrampjes bij zuigelingen

Voor ouders soms vervelend, omdat het kind periodes hevig of zelfs bijna onophoudelijk huilt, zonder dat het te bedaren is. Een zuigeling met darmkolieken eet/drinkt en groeit goed. De diagnose kan lastig zijn, omdat die bij uitsluiting van andere oorzaken wordt gesteld. Darmkrampen zijn nooit een reden om borstvoeding te staken. Darmkrampen zijn een probleem van de eerste  3 levensmaanden en gaan daarna spontaan over. 

Gastro-enteritis

Doorgaans een virale infectie van maag en darmen, die dikwijls begint met misselijkheid en braken. Gaat niet altijd gepaard met koorts, waterige diarree komt vaak later en houdt langer aan dan  de maagklachten.

Ileus

Darmobstructie gepaard gaand met hevige pijn, soms kolieken, opgezette buik en braken.

Invaginatie

Een gedeelte van de darm stulpt uit in het naastgelegen distale gedeelte en veroorzaakt obstructie. Acute en recidiverende aanvallen van hevige buikpijn – huilen – van een gezond kind, vooral tussen 3 maanden en 2 jaar. Gaat vaak gepaard met braken. Tussen de aanvallen zijn er geen klachten. Na ongeveer 12 uur kan de ontlasting bloed en slijm bevatten.

Peritonitis

Ontsteking van het buikvlies. Met hoge koorts, acute buikpijn, braken.

Torsio testis

Torsie van de zaadstreng veroorzaakt circulatiestoornissen van de testis en epididymis. Voornamelijk bij kinderen en adolescenten. Plotseling hevige pijn in het scrotum. Binnen ongeveer 4 uur ontstaat necrose van de bal.

Trauma buik

Door een val op de buik kan beschadiging of verscheuring van inwendige organen optreden, bijvoorbeeld van lever of milt. Soms treden de klachten pas enkele dagen na het trauma op. De patiënt raakt in shock door inwendig bloedverlies.

Veel drinken en veel plassen

Langere tijd veel drinken en veel plassen, kan wijzen op diabetes de novo.

Volvulus

Draaiing van de darm om de lengteas. Een van de oorzaken is een aangeboren afwijking waarbij de darm niet goed gedraaid in de buikholte ligt (malrotatie). De volvulus treedt meestal op in  de eerste levensmaanden, maar kan ook op volwassen leeftijd voorkomen. Door insnoering  van de bloedvaten kan de darm afsterven. Om dat te voorkomen, is een operatie nodig.